Het proces van methodisch onderwijs naar projectmatig werken verloopt pragmatisch. Zoals een Chinees gezegde luidt: ‘Als de wind van verandering waait, bouwen sommige mensen muren en anderen windmolens.’ De mate van weerstand kan positief beïnvloed worden, wanneer het veranderproces goed doordacht en stapsgewijs wordt ingevoerd. Hieronder noemen we enkele factoren die in de praktijk een positieve invloed hebben gehad op de transitie.
The Do’s:
- Pilotgroep: welke collega’s willen een project uitproberen? Deze collega’s vormen samen een pilotgroep en werken met elkaar samen. Wanneer zij hun aanpak, ervaringen en positieve bevindingen presenteren aan het team, zullen ze automatisch ook de andere collega’s inspireren en enthousiasmeren. De nieuwsgierigheid naar het projectmatig werken zal zich als een olievlek doen uitbreiden.
- Een vrijblijvend schoolproject: in alle groepen wordt gedurende 4 á 5 weken gewerkt aan hetzelfde thema. Het is hierbij belangrijk om een breed thema te kiezen, waarbij veel gedaan en gemaakt kan worden. Aan het eind volgt een schoolbrede afsluiting/ tentoonstelling. Het doel is: ervaren. Het zelf ervaren van de positieve effecten van projectmatig werken, is de beste motivator. Zowel leerkrachten, leerlingen als ouders zullen het enthousiasme en het leerrendement opmerken. Hierdoor wordt de weg naar verandering geopend.
- Voorbereidingstijd inplannen: een project begint te leven wanneer je met elkaar gaat brainstormen. Dat geldt zowel voor collega’s als voor leerlingen. Een ideaal moment hiervoor is bijvoorbeeld een studiemiddag, waar het hele team bij aanwezig kan zijn.
- Werkgroep WO: om organisatorische redenen is het raadzaam op een werkgroep te hebben die excursies, gastlessen en lesmateriaal regelt. Aangezien veel van deze zaken vroegtijdig gereserveerd dienen te worden, is het handig om minimaal een maand van te voren bij elkaar te komen. De verantwoordelijkheid voor de inhoudelijke vormgeving ligt echter bij het gehele team, zodat ieder dezelfde energie in het project stopt.
- Evalueren: het is belangrijk om na ieder project met elkaar de successen, leerervaringen en ontwikkelmogelijkheden te bespreken. Op deze manier houd je het veranderproces levendig.
- Peer-tutoring: een leuke manier om van elkaar te leren is door met elkaar samen te werken in dezelfde bouw. Je kunt elkaar tijdens een project inspireren door: ideeën, lessen en werkvormen uit te wisselen. Dit klinkt misschien voor de hand liggend, maar in de praktijk blijkt dit niet altijd te gebeuren. Ook wel ‘eilanden’ cultuur genoemd.
- Successen delen: positieve energie moet gevoed blijven worden, anders ebt deze langzaam weg. Oftewel blijven delen in je klas, met collega’s en met ouders. Hierbij valt te denken aan: een informatie/meedenk-avond voor ouders, presentaties, Klasbord, schoolkrant, tentoonstelling, viering en studiedagen. Hierbij is het raadzaam om afwisselende werkvormen te gebruiken, zodat er geen routine ontstaat.
- Perfectie loslaten: het projectmatig werken, het onderzoekend leren, het coachen van leerlingen en het integreren van taalonderwijs zijn ingewikkelde leerprocessen. Deze kunnen niet allemaal tegelijk worden ingevoerd. En de uitvoering zal ook zeker niet vanaf het begin perfect verlopen. Het is immers een ontwikkelproces voor zowel leerlingen als leerkrachten, waarbij uitproberen, evalueren, aanpassen en herhalen, zich als een cyclus zal voortbewegen.
- Blijven ontwikkelen: binnen het projectmatig werken zijn er veel ontwikkelmogelijkheden. De kwaliteitsscan van de onderwijsinspectie kan helpen bij het bepalen welke onderdelen mogelijk nog verbetering behoeven. Link: Wereldoriëntatie in de kijker
Op zoek naar meer informatie over veranderprocessen? Neem dan een kijkje op de artikelenpagina.
Of heb je een waardevolle toevoeging? Dan horen wij dat graag! Je kunt hieronder een reactie achterlaten.